top of page

Balat'ta Bir Söylenti, Balat, İstanbul


Balat'ta Bir Söylenti videosu ekran görüntüsü

Bu film, İstanbul’un en eski yerleşimlerinden biri olan Balat’ta, hala bir söylenti mi yoksa gerçek mi olduğu bilinmeyen Balat fırınları ile ilgilidir.


İkinci Dünya Savaşı yıllarında ekmek fırını olarak inşa edilmeye başlandığı söylenen yapının, dönemin antisemit atmosferi sonucunda insan yakma fırınları olarak yapılmakta olduğu söylentisi kulaktan kulağa dolaşmaya başlar. Naziler gibi Türklerin de kendilerini yakacağını düşünen pek çok Yahudi bu korkuyu yüreğinde hissetmiş, sözlü tarih anlatılarına konu etmiştir. Bazı antisemit görüşlü kişilerce pekiştirilen bu korku, fırınların ekmek fırını olarak inşa edildiği söylenmesine rağmen geçmek bilmemiştir. Varlık Vergisi’ni ödeyemeyenlerin sürgün edildiği Erzurum Aşkale’de bulunan toplama kampının Naziler tarafından yapılmış olması, dönem gazeteciliğine antisemitizmin ve Nazi hayranlığının hakim olması bu korkuyu

daha da pekiştirmiştir. Savaşın bitimiyle inşaatı duran yapı uzun yıllar atıl olarak kalan ve yıllar sonra depo olarak kullanılmaya başlanan yapı, Bedrettin Dalan’ın belediye başkanlığı yaptığı dönemde yıkılmıştır. Günümüzde Balat Fırınlarının yapım amacı gizemi hala korumaktadır.


Balat'ta Bir Söylenti filminin hazırlandığı İstanbul Balat Hafıza Yürüyüşü, Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği'nin (SEHAK) gerçekleştirdiği Hafıza Yürüyüşü etkinliği çerçevesinde İELEV Okulları öğrencileri ile birlikte üretilmiştir.


İstanbul Balat’ta Yahudi kültürü ve mirasını konu alan Balat'ta Bir Söylenti filmi, Balat Hafıza Yürüyüşü eğitimi katılımcıları Zeynep Köksal, Çisem Açıkgöz, İdil Akdemir, Arda Cemiloğlu, Eda Nil Taşçı, Mehmet Yaralı, Tibet Şahin tarafından hazırlandı. Film için katılımcılar, Balat’ta pek çok kişiyle röportajlar gerçekleştirerek binanın tarihi ile ilgili sorulara yanıt almaya çalıştılar.


Balat'ta Bir Söylenti Hafıza Yürüyüşü filmi için, Balat’ta büyüyen, gazeteci yazar Ersin Kalkan katılımcıları Balat Yahudi Kültürü mirası hakkında bilgilendirerek, onlara rehberlik etti.



bottom of page