top of page

Bayerischer Platz, Anma Yerleri, Berlin


Anma yerleri Berlin

1933 - 1945 yılları arasında Almanya’da iktidarı ele geçiren Nazi ideolojisinin temel ilkesini Yahudi düşmanlığı ve Yahudilere yapılan zulüm oluşturuyordu. İktidara gelmelerinden 13 yıl önce, 1920 yılında yayınladıkları 25 maddelik Parti programında dahi Nazi partisi üyeleri Yahudileri “Aryan” ırkından ayırma, politik, kanuni ve medeni tüm haklarını ellerinden alma niyetlerini açıkça ortaya koyuyorlardı. İktidarı ele geçirmelerinden hemen sonra Yahudilere yönelik niyetlerini uygulamaya koymaya başladılar. Almanya’da yaşayan Yahudilerin haklarını kısıtlayan ilk büyük kanun, 7 Nisan 1933'te çıkarılan ve Yahudilerin kamu çalışanlarının devlet hizmetinden çıkarılmasını sağlayan yasadır. Bu yasadan sonra uygulamaya koydukları pek çok kanun, hüküm ve düzenleme ile Naziler, 1933 - 1945 yılları arasında Almanya’da yaşayan Yahudileri birçok temel ve medeni haktan yoksun bıraktılar.


Tüm bu süreç ve yaşananlar, bugün Berlin’in Schoeneberg semtindeki Bavyera bölgesinde bulunan, 1993 yılında açılışı yapılmış “Anma Yerleri”, bir Holokost anıtı ile yaşatılmaktadır. Anıt, tek bir yapı yerine bölgede dağınık olarak yerleştirilmiş 80 hatırlatıcı/anımsatıcı tabeladan oluşmaktadır. Bölgede bulunan elektrik direklerine asılan anımsatıcı/hatırlatıcı tabelaların bir yüzünde 1933 ve 1945 yılları arasında yürürlüğe konulan Yahudi karşıtı Nazi kural ve düzenlemeleri yer alırken diğer yüzünde ise bunları anımsatan görüntüler bulunur. Renata Stih ve Frieder Schnok adlı iki sanatçı tarafından hazırlanan bu anıtlarda yer alan yazı ve görüntüler yoldan geçenlere bir zamanlar Yahudi mahallesi olan bu bölgenin ve elbette ülkenin tarihini hatırlatmaktadır.


Bayerischer Platz filminin hazırlandığı Berlin Hafıza Yürüyüşü, Avrupa Birliği tarafından finanse edilmiş olan “Anne Frank’ın yaşam öyküsü üzerinden temel haklar ve demokratik değerler öğretimi” projesi kapsamında, 8 – 11 Şubat 2018 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir.

Dönemin Nazi Almanyasında uygulanan ayrımcı yasaları hatırlatmak amacıyla yapılan Bayerischer Platz anıtlarını konu alan Bayerischer Platz filmi, Hafıza Yürüyüşü eğitimi katılımcıları Duygu Korkmaz, Zin Demir, Eli Haligua, Erkin Erdoğan tarafından hazırlandı. Film için katılımcılar, Bayerischer Platz’da pek çok kişiyle mülakatlar gerçekleştirerek anıtların anlamı, ne ifade ettiği ile ilgili sorulara yanıt almaya çalışırken Almanya’da Holokost’a dair hafıza ve yüzleşmeyi de tartışmaya açtılar.


Bayerischer Platz Hafıza Yürüyüşü filmi için, bölgedeki Buchladen Bayerischer Platz kitabevinin sahibi Christiana Fritsch-Weith, katılımcıları Bayerischer Platz hakkında bilgilendirerek, onlara rehberlik etti.



bottom of page